आर्थिक समस्या समाधान गर्ने गरी बजेट तर्जुमा गर्न सुझाव

प्रतिनिधिसभाका सांसदहरुले वर्तमानमा देखिएको आर्थिक समस्या समाधान गर्ने गरी आगामी आर्थिक वर्षको बजेट तर्जुमा गरिनुपर्नेमा जोड दिनुभएको छ । प्रतिनिधिसभाको आजको बैठकमा आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को लागि विनियोजन विधेयकका सिद्धान्त र प्राथमिकता सम्बन्धमा (कर प्रस्ताव बाहेक) माथिको छलफलका क्रममा आज उहाँहरुले स्वदेशी उद्योगलाई महत्व दिएर बजेट बनाउनुपर्नेमा जोड दिनुभएको हो । सांसद डा चन्द्रकान्त राउतले मजदुरलाई केन्द्रमा राखेर विनियोजन विधेयकका सिद्धान्त र प्राथमिकता तय गरिनुपर्नेमा जोड दिनुभयो । सामान्य मानिसलाई हेरेर उसको न्यूनतम् आवश्यकता पूरा गर्न सामथ्र्यवान् बनाउने गरी बजेट बनाउनुपर्नेमा उहाँको भनाइ छ । सांसद योगेशकुमार भट्टराईले राज्य संयन्त्र अर्थात् गृह मन्त्रालय नै मानव बेचबिखनमा लाग्नु चिन्ताको विषय भएको बताउनुभयो । अपराधको गम्भीरतालाई हेरेर नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणका दोषीलाई कारबाही गरिनुपर्ने उहाँको माग छ । हिमाल र पहाडका जनसङ्ख्या घटेर काठमाडौँलगायत उपत्यका र तराईको जनसङ्ख्या बढिरहेकाले त्यसलाई सम्बोधन गर्ने गरी नीति निर्धारण एवं बजेट विनियोजन गरिनुपर्ने सांसद भट्टराईको विचार थियो । सांसद सर्वेन्द्रनाथ शुक्लले स्वदेशी उद्योगलाई संरक्षण गर्ने गरी आगामी बजेटमा प्राथमिकता दिनुपर्ने बताउनुभयो । चुन उद्योगका कच्चापदार्थ बाहिरबाट ल्याउने विषयमा अर्थ मन्त्रालय गम्भीर हुनुपर्ने उहाँको भनाइ छ । सांसद अरुणकुमार चौधरीले आर्थिक वृद्धिदर हुनेगरी उद्योग व्यवसाय प्रवद्र्धन गर्ने गरी आगामी वर्षको बजेट आउनुपर्ने बताउनुभयो ।

सांसद विनोदकुमार चौधरीले सुशासन र निजी क्षेत्रको प्रवद्र्धनलाई प्राथमिकता दिएर विनियोजन विधेयकका सिद्धान्त आएकाले बजेट पनि त्यसैअनुरुप आउने विश्वास व्यक्त गर्नुभयो । विद्युत् निर्यातमार्फत् व्यापार घाटा पूर्ति गर्ने नीति बजेटले लिनुपर्ने उहाँको विचार छ । बूढानीलकण्ठजस्ता विद्यालय सकेसम्म प्रत्येक जिल्लामा नभए एउटा प्रदेशमा एउटा खोल्ने गरी बजेट व्यवस्थापन गर्न पनि सांसद चौधरीले माग गर्नुभयो । आवासको हकका लागि तीनै तहका सरकारले फरक–फरक कार्यक्रम अघि सारेपनि आवासविहीनले आवास पाउन नसकेकाले एकीकृत रुपमा कार्यक्रम अघि लैजानुपर्नेमा उहाँको जोड थियो । सांसद माधव सापकोटाले विनियोजन विधेयकमा विपद्का विषय छुटेकाले त्यसलाई समावेश गर्न माग गर्नुभयो । नीतिभन्दा बढी नियत खराब, कानुनभन्दा कार्यान्वयनमा समस्या रहेको उहाँले भनाइ राख्नुभयो । सांसद डा तोसिमा कार्कीले बजेट सङ्कुचन हुने हल्ला चलेकाले शिक्षा, स्वास्थ्य र कृषि क्षेत्रमा कटौती गर्न नहुने माग गर्नुभयो । गाउँगाउँमा चिकित्सक लैजान २०४६ को जनशक्तिले नपुग्ने भएकाले बढाउनुपर्नेमा उहाँको जोड थियो । कूल बजेटको १० प्रतिशत स्वास्थ्य क्षेत्रमा छुट्याउन पनि सांसद कार्कीले माग गर्नुभयो । पाँचतारे होटलमा गरिने कार्यक्रमको बजेट मन्त्रालयकै हलमा गरेर बचाएर सेवामूलक काम लगिनुपर्ने उहाँको भनाइ थियो । सांसद रामनाथ अधिकारीले आम्दानी र खर्चमा तालमेल नमिलेकाले अहिले देशमा आर्थिक समस्या देखिन थालेको बताउनुभयो । अघिल्लो वर्षको तुलनामा चालु आर्थिक वर्षको हालसम्म १३ प्रतिशतले कम राजस्व सङ्कलन भएको उहाँको भनाइ छ । सांसद भीमप्रसाद आचार्यले डिजिटल प्रविधिमा गए भ्रष्टाचार कम हुने बताउनुहुँदै तीन महिनामा सबै विषयलाई डिजिट्लाइज्ड गर्ने गरी नीति तथा कार्यक्रम बजेट बनाइनुपर्ने भनाइ राख्नुभयो । रोजगार प्रवद्र्धन, पर्यटन, उत्पादन वृद्धि, कृषिमा आधुनिकीकरणलगायत माध्यमबाट देशको आर्थिक अवस्था सुधार गर्न सकिने उहाँको भनाइ थियो ।

सांसद नारायणी शर्माले राष्ट्रिय पुँजी निर्माण गर्ने गरी आगामी वर्षको नीति तथा कार्यक्रम र बजेट बनाइनुपर्ने बताउनुभयो । शिक्षा र स्वास्थ्यमा बढी लगानी गरी बालबालिकाले आत्महत्या नगर्ने वातावरण निर्माण गर्न पनि उहाँले माग गर्नुभएको थियो । सांसद सोविता गौतमले राम्रा प्राध्यापक भए पनि नेपालका विश्वविद्यालयमा राम्रो अध्यापन नहुने गरेकाले धेरै विद्यार्थी विदेशिएकाले कसरी नेपालमै राख्ने भनी आगामी अर्थ नीति निर्माण हुनुपर्ने बताउनुभयो । उद्यमशीलता र लगानीलाई जोड्ने गरी आगामी वर्षको बजेट आउनुपर्ने उहाँको भनाइ थियो । दिगो विकास लक्ष्यका छलफल पाँच तारे होटलमा हुने र यस विषयमा स्थानीय तहलाई थाहा नहुने अवस्थाको अन्त्य गरिनुपर्ने सांसद गौतमको विचार थियो ।